Queiramos ou non queiramos a historia e sempre a mesma. Ven xa de antes. É agora que tanto se fala do Camiño de Santiago a Compostela, é importante reiterala obriga que o persoal tiña do Hospital Real, da boa atención os acollidos; agora ben, unha cousa era o que dispuña a Corte en cuestión, e outra, o que se facía no grande hospital compostelán.
Xa daquela, a previsión era para catro centenares de enfermos, si ben, so se cubría a metade, sen saber a onde ían a parar os cartos. É iso que tiñan un administrador e canónicos que foran os primeiros enfermeiros en esquecerse da caridade hospitalaria, moi a pesares do arcebispo Xelmírez que lles encargara os beneditinos de San Martín, o mesmo.
Lémbrome de Villamil e Castro, quen cre que non se lle dispensou a Santiago de Compostela a mais completa acollida o pensamento dos Reis Católicos de dotar a Compostela dun establecemento benéfico.
É mira por onde, andando o tempo, fun recollendo información de cómo era aquela práctica, onde se di que habendo mandado o médico da unción a enfermo que estaba inspirando, tiveron
que buscar fora quen puidera levalo a Igrexa, para darlle a unción. É, como queira que así fora, o votaron fora pola real porta, con grave escándalo de tódolos presentes. Porque era inhumano arrastrar o moribundo por uns mozos que non podían con el. É fora executada por mandato da súa señoría. ¡Isto xa daquela!
Daquela para librarse dos moribundos, Francisco Sueyras, médico do Hospital Real,como así se chamaba, denunciara que se debería buscar os enfermeiros pola igrexa e rúas, para recollelos no hospital, que é onde debíanlle dar curación necesaria e non sacalos de noite e levalos nun carro para deixalos nos soportais das rúas a inclemencia do tempo, que por certo, en nada favorecía os enfermos ata acabar coa súa propia vida.
Aquí temos a comparativa con hoxe mesmamente, o espectáculo con que almorzaban os composteláns naqueles séculos imperiais aguantando ata a morte, é dando motivos a que Delfín García, médico do Hospital Real Compostelán o cualificarse de singular é esperpéntico vía cruces.
As carretas e non as camas, eran o leito mortuorio é público dos peregrinos é pobres en Compostela. Isto xa daquela.
Condado de Salvaterra do Miño 