A miña sombra, e mais eu.

Lembrando o ano 50 da nosa pobre historia…

No mirador do monte do Castro, aló polos anos cincuenta, estaba eu no mes de Agosto coa miña sombra, tombado sobre a herba deste fermoso mirador abalconado, contemplando a fermosa posta de sol ente as Illas Cíes e o mar. Ignoraba entón, chegar os meus 82 anos.

– Fíxate ben, lle dicía a miña sombra. O tempo que dirixía a mirada para as Illas Cíes.

Eu mozo estudante, ollando as gaivotas elevándose por riba das árbores sobre a miña cabeza, pensaba:
– ¿Gaivotas?
Si, porque se bañaban nas cubertas da panificadora viguesa.
Eu, non o entendía, é observaba a miña sombra que gustaba de adiviñar os vos das gaivotas, é a miña sombra agudizaba os meus sentidos.
Aló, o lonxe, parecían murmurar as olas do Mar de Vigo, é no mirador do Castro, as árbores protexíanme do sol desprendendo cheiros é resinas propias do tempo.
. . .
– ¿Non se ve?
– ¿A quen?
– ¿As nubes do ceo?, pregunteille a miña sombra., en silencio.
– Fíxate
– ¿Non as ves?
– Non, respóndeme a sombra.
– ¡Claro! Non a ves porque a sombra non ten ollos, para velas.
Aquelas pequenas nubeciñas, fóronse desprazando lentas pero incansables, mentres variaban tomando novas formas.
Eu de costas a sombra, pero o mesmo tempo agradecido pola posta de sol, absorto con aquel fascinante momento, acariciei a miña cabeza con moitas lembranzas nela.

Cos ruídos dos astilleros de Barreras os meus ollos recorrían a paisaxe da Ría. Abaixo, o pe do monte a cidade, o porto pesqueiro e o porto dos transatlánticos, na Laxe.

Era domingo. É aló, o lonxe as praias da Península do Morrazo, onde o verde mar das augas transparentes, combinaban coa cor da area, e a branca espuma, e o gris das rochas co verde das árbores.

Elevo a mirada na vasta extensión da Ría de Vigo, e vexo un transatlántico que se aproxima

Levántome do chan, fruncindo o ceño, viseira en man, fago un esforzo por distinguilo ben.

– ¿O Yapeyú? Exclamei.

Lanceime vieiro abaixo polo escarpado carreiro ata o Campo de Granada escoitando un campaneiro insistente.

– Eran as campás da igrexa Santa María da Colexiata.

Atrás quedaba a belida Ría, as torres vixías que servían de defensa e onde se oteaba o horizonte para alertar as ameazas dos piratas.

A verdade é que nunca escoitara as campás tocar a arrebato como aquela tarde.

Na aduana do porto había unha multitude de xentes de despedida e outros que trataban de embarcar para América.

– ¡Era O Yapeyú! Non había outro.

Chantos de meniños e voces de maiores trataban de embarcar para América.

Eu, contemplaba admirado aquela escena, como testemuña de quen perde, posiblemente, para sempre un ser querido.

Aqueles pequeniños agarrados as súas nais, con expresión angustiada, abrazados contra os seus peitos é os choros desconsolados da despedida era unha escena desgarradora.

Eu aproximeime a un deles para acaricialo:

-Non te preocupes, todo irá ben. Seguro que si.
-¡Vamos! ¡Rápido!

“Do mar nos ven a vida, tamén nos chega a morte” dixen eu.

Aquel atardecer o mar mostrábase manso con aquelas nubiñas no ceo. O sol desaparecía entre
as Illas Cíes e iluminaba toda a Ría de Vigo, como por encanto.

Reparei naquela nave ameazante , eirizada de gamelas o redor.

– ¿Era unha nave de grandes dimensións?
– Si que era.

Ogallá chegue a seu destino final sans e salvos, dixen cando a nave viraba con seguridade. Comprendía a situación daquelas xentes solozando os meniños é agarrados as faldas das nais.
Observo que o buque diríxese o seu camiño de esperanza é de futuro-

– Un sorriso por última vez. Un lamento.

Non deixo de recoñecer que aquel instante foi eterno para aqueles meniños. ¡Como quedaban aquelas nais! Soamente a fame explica esta decisión de “embarcar para América”.

¡Hai que entendelo!